jueves, mayo 20, 2010

TORAY THOPA AMARU = HERMANO TUPAC AMARU

Micaela Bastidas, sutinpi,
En nombre de Micaela Bastidas,

llakisqa willakusiayki,
te hago llegar mi lamento,


sipiyaytapuni munanku
lapidarnos quieren siempre

¡manan ch´awchichukayku...
¡aún, no somos libres...


awqakuna sillunmanta!
de las garras del villano!


yapamanta machashianku
una vez más se embriagan

yawarninchiswan suwakuna
los pillos con nuestra sangre


sonqonchista sarunchaspa
nuestra dignidad ultrajan


qhatunku kausayninchista.
festinan nuestro destino.


¡llapan chukukukusiayku!
¡Estamos conmocionados!


¿maypin kanki Thopa Amaru?
¿dónde estas Tupac Amaru?


q'omalli kausayta kuchuwasianku
facinerosos extirpan nuestras vidas


qanta hina mat'awanku
como a ti nos descuartizan


¡ismusqa kamachiqkuna!
¡el corrompido poder!


Thopa Amaru kawsariy
revive Tupac Amaru


sinchipuni muchuyniyku
nuestro dolor es inmenso


kausayniyku thunku tkunku
incierto es nuestro destino

ñaq'ayllaña suchusiayku
apenas nos arrastramos


toray ¡ ch'utiwashianku!
hermano ¡nos despellejan!


wañusianmi kawsayniyku
nuestra existencia se agrava


ichaqa kausasaqkupuni
sin embargo viviremos


kallpaykiwan kallpasqa
con el vigor de tu fuerza

¡manas willuwasunchu!
¡no nos amputarán!


¡toray Thopa Amaru!
¡hermano Tupac Amaru!

jueves, mayo 13, 2010






Munasqaykiman hinan, kawsayniykita kawsanki,
Tú manejas tu vida, haciendo tu voluntad,


Pimantapas maymantapas ñak’ariykitaqa tunpaychu,
Jamás te quejes de nada, ni de nadie,


Hatariyniykita qan kikiyki sumaqta chaskiy,
Acepta el compromiso de construirte a ti mismo,


kallpachakuspayki chay hatariynikitapuni.
el valor de empezar edificándote.


Yuyaysapapan runaq qespiyninqa,
La victoria de la persona sensata,


paqariy urmayusqan usphakunamantan.
nace de las cenizas de sus caídas,


qocha mana ch'akiq kaqtin kawsaywan.
manante inagotable de experiencia.


Ama hayk’aqpas kawsayniykimanta llakipakuychu,
Jamás te quejes de tu destino,


Chaskillay hinaspa tukuy kalpaykiwan llalliy.
Acéptala y enfréntala con valor.


Sichus wasi hina kawsayniykita ruwashiaqtiyki,
Sí al construir el edificio de tu destino,

hatun rumikuna kuyuchina kanqa cheyqa,
hay grandes piedras que remover,


Ama llakiychu chikankaray kaqtin,
No te angusties si son muy grandes,


sapallan rumikuna manan wasitaqa hatarichinchu,
las piedras solas no edifican,


llapa ruwaykiykinuna qanmi kanki.
el resultado de tus obras eres tu.


Llalliypuni, ¡qanllapin kashian!
Debes vencer, ¡de ti depende!


Ama qonqaychu, munaqtiykiqa khunanmanta qallariy.
No olvides, que ahora mismo puedes empezar.


Paqariypaq kawsayniyki, khunan ruwasqayki.
Causa de tu porvenir será tu presente.


Kallpasapa ch’iti runamanta yachay,
Aprende de los intrépidos, de los fuertes,


millay kawsay huych’uqmanta,
de quien no acepta ser un mediocre,


ñak’arispapas kawsaqmantapuni,
de quien está vivo a pesar de todo.


Ama yuyatchu ñishuta ñakariyniykitaqa.
No pienses mucho en tus fracasos.


Astawan yuyay llank’asqaykipi,
Cavila más en lo que obras,


ñak’ariyniyki sapallanmanta pasapullanqan.
y tus problemas sin ahuyentarlos se alejaran.


Llakimanta pachapuni lloqsinayki,
Aprende a surgir desde las penas,


Kay aswan kallpayoq kallpayoq nanay,
Sé mas fuerte que el mas fuerte de los dolores,


saqey pujllana hina kayniykita,
deja de ser un marioneta de las eventos,


hatarispa, rikuy pacha illariy intita,
álzate y ve el sol de la mañana,


suyaytaq illariypa k’anchayninta,
roba la luz de la aurora,


Samay intiq illariypa k’anchayta.
Respira la luz de la alborada.


Qanmi kanki kawsayniykiq kallpan.
Tú eres la fuerza de tu existencia.

lunes, mayo 10, 2010